Η νηστεία στην ορθόδοξη χριστιανική παράδοση είναι μια συγκεκριμένη περίοδος πριν από τις μεγάλες γιορτές του Χριστιανισμού. Σε αυτήν την περίοδο καλούνται οι πιστοί να απέχουν από την κατανάλωση κρέατος τόσο κόκκινου όσο και λευκού, επίσης από την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων και αυγών και στην νηστεία που διανύουμε την περίοδο αυτή δεν επιτρέπεται και η κατανάλωση ψαριού ενώ επιτρέπονται τα μαλάκια και τα οστρακοειδή. Η νηστεία λόγω των αυξημένων φυτικών ινών , της μείωσης των κορεσμένων λιπαρών και της αύξησης των μονοακόρεστων λιπαρών (ταχίνι, ελαιόλαδο, ξηροί καρποί) λειτουργεί σαν ασπίδα για τον οργανισμό απέναντι στα καρδιαγγειακά νοσήματα, τον διαβήτη και τον καρκίνο. Ακόμη αυξάνει την ποιότητα ζωής και βελτιώνει την ψυχική υγεία. Ο χριστιανισμός λοιπόν εκτός από μια θρησκεία μας προσφέρει οφέλη και για την υγεία, σύμφωνα μάλιστα με έρευνα του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Τα προτερήματα της νηστείας είναι η αύξηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες αλλά και σε αντιοξειδωτικές ουσίες. όπως η βιταμίνη C, τα βιοφλαβονοειδή, τα καροτενοειδή (β-καροτένιο, λυκοπένιο), και το σελήνιο. Οι ουσίες αυτές ενισχύουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και παρεμποδίζουν τη δράση των ελευθέρων ριζών. Έτσι, μειώνεται το «οξειδωτικό στρες» -ένα σύνολο αντιδράσεων που γίνονται στον οργανισμό και θεωρούνται η αιτία δημιουργίας της αθηροσκλήρωσης, του καρκίνου και των εκφυλιστικών νοσημάτων του νευρικού συστήματος, όπως η νόσος του Πάρκινσον και η νόσος του Άλτσχαϊμερ.
Επειδή οι φυτικές ίνες παραμένουν αδιάλυτες στο έντερο θεωρούνται προστατευτικές για το πεπτικό σύστημα και την υγεία του. Έτσι, και το έντερο μας λειτουργεί σωστά και αποφεύγουμε προβλήματα δυσκοιλιότητας ενώ ταυτόχρονα προστατευόμαστε από τον καρκίνο του παχέως εντέρου, του μαστού, του προστάτη.
Η ταυτόχρονη αποχή κατά την διάρκεια της νηστείας από το κόκκινο κρέας, το βούτυρο και γενικώς η αποχή από κορεσμένα λιπαρά, μας βοηθά να κάνουμε πιο σωστές διατροφικές επιλογές και να βελτιώσουμε δείκτες όπως η χοληστερίνη, τα τριγλυκερίδια και η αρτηριακή πίεση.
Φυσικά, χρειάζεται προσοχή σε άτομα που αντιμετωπίζουν έλλειψη ασβεστίου, σιδήρου και βιταμίνης Β12. Λόγω της αποχής από τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι πιθανό να παρατηρηθεί μείωση ασβεστίου που μπορούμε εν μέρει να το καλύψουμε μέσω των ξηρών καρπών και κάποιων λαχανικών. Επίσης λόγω της μειωμένης πρόσληψης κρέατος παρατηρείται έλλειψη σιδήρου, που είναι καλύτερα απορροφήσιμος από τα ζωικά τρόφιμα και έλλειψη Β12 που επίσης βρίσκεται σε ζωικά τρόφιμα. Έτσι για καλύτερη πρόσληψη ασβεστίου συνίσταται να καταναλώνουμε αμύγδαλα, χαλβά, σουσάμι, κουνουπίδι, μπρόκολο, λαχανάκια Βρυξελλών. Ενώ για καλύτερη πρόσληψη σιδήρου θαλασσινά, όσπρια που τα έχουμε μουλιάσει, εμπλουτισμένα δημητριακά, ξηρούς καρπούς, αποξηραμένα φρούτα και αν είναι δυνατόν να τα συνδυάζουμε με μια πηγή βιταμίνης C. Η βιταμίνη Β12 βρίσκεται σε μικρές ποσότητες σε ξηρούς καρπούς και μπανάνες.
Συμπερασματικά, η νηστεία παρουσιάζει αρκετά οφέλη ως προς την υγεία, αρκεί να περιλαμβάνει ποικιλία προϊόντων και σωστούς συνδυασμούς. Καλό βέβαια είναι τα άτομα που παρουσιάζουν συγκεκριμένα προβλήματα υγείας καθώς και ανεπάρκειες που αναφέρθηκαν προηγουμένως να συζητήσουν με τον γιατρό ή το διαιτολόγο τους πριν ξεκινήσουν την νηστεία, καθώς μπορεί να χρειάζονται κάποιο συμπλήρωμα διατροφής.